Khai thác và chế biến khoáng sản từ lâu đã là các ngành công nghiệp quan trọng, cung cấp các nguyên liệu thô cho sự phát triển của xã hội. Với sự ra đời của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư, được đặc trưng bởi những sự tiến bộ về công nghệ và số hóa, tầm quan trọng của khai thác và chế biến khoáng sản ngày càng lớn hơn. Trong bài viết này, chúng ta khám phá vai trò không thể tách rời của những ngành công nghiệp này trong xã hội, làm nổi bật đóng góp của chúng đối với sự phát triển kinh tế, sự đổi mới và phát triển về công nghệ, và sự phát triển bền vững trong bối cảnh Cách mạng công nghiệp lần thứ tư.

Mỏ than Cao Sơn, một trong những mỏ than lộ thiên lớn nhất ở Việt Nam

Khai thác và chế biến khoáng sản về mặt lịch sử đã là những trụ cột cho phát triển kinh tế và hiện nay những ngành này tiếp tục đóng góp đáng kể cho nền kinh tế quốc gia và kinh tế toàn cầu. Trong cách mạng công nghiệp lần thứ tư, nhu cầu đối với các loại khoáng sản và các loại kim loại đã tăng vọt do sự phụ thuộc ngày càng tăng vào các công nghệ tiên tiến như điện thoại thông minh, xe điện, các hệ thống năng lượng tái tạo, các nhà máy sản xuất công nghệ cao. Những ngành công nghiệp này thúc đẩy tăng trưởng kinh tế thông qua việc cung cấp các nguồn tài nguyên cần thiết cho việc sản xuất và phát triển hạ tầng. Hơn nữa, ngành công nghiệp mỏ tạo ra nhiều cơ hội việc làm, kích thích phát triển khu vực, hấp dẫn các nhà đầu tư, do đó đẩy sự thịnh vượng về kinh tế.

Khai thác than hầm lò bằng công nghệ cơ giới hóa tại Quảng Ninh

Có thể thấy, cách mạng công nghiệp lần thứ tư được đặc trưng bởi các công nghệ đột phá và số hóa, cách mạng trong nhiều ngành công nghiệp khác nhau. Khai thác và chế biến khoáng sản không thể đứng ngoài những sự chuyển đổi mạnh mẽ này. Sự tích hợp các công nghệ tiên tiến như: tự động hóa, trí tuệ nhân tạo, người máy, phân tích dữ liệu, đang cách mạng hóa quá trình khai thác mỏ, dẫn đầu trong tăng hiệu suất, tăng cường các biện pháp an toàn, và tối ưu hóa việc sử dụng các nguồn tài nguyên. Những sự đổi mới này đã cho phép ngành công nghiệp mỏ hoạt động từ xa và trong các môi trường đầy thách thức trong khi giảm nhỏ nhất rủi ro cho con người. Hơn nữa, số hóa cho phép theo dõi thời gian thực và dự đoán bảo trì thiết bị, tối ưu hóa các quá trình hoạt động và giảm thời gian không làm việc.

Cách mạng công nghiệp lần thứ tư nhấn mạnh vào tính bền vững và hiệu quả sử dụng tài nguyên. Khai thác và chế biến khoáng sản đóng vai trò then chốt trong việc quảng bá sự phát triển bền vững thông qua các hoạt động khai thác có trách nhiệm và các chiến lược quản ý tài nguyên. Thông quá các công nghệ tiên tiến và các phương pháp tiếp cận dựa trên số liệu, các ngành công nghiệp này có thể giảm thiểu việc sinh ra rác thải, giảm tác động môi trường và tối ưu hóa việc cung cấp năng lượng và nước. Thêm nữa, khái niệm về một nền kinh tế tuần hoàn đang nổi bật, trong đó khai thác mỏ và chế biến khoáng sản có vai trò thiết yếu đối với việc tái chế và tái sử dụng các nguyên liệu có giá trị từ rác thải điện tử và các nguồn thải khác, giảm sự phụ thuộc vào các tài nguyên từ vỏ trái đất và giảm nhỏ nhất sự xuống cấp của môi trường.

Nhà máy Tuyển và chế biến khoáng sản đa kim Núi Pháo (tỉnh Thái Nguyên)

Cách mạng công nghiệp lần thứ tư nhấn mạnh vào tầm quan trọng của những chuỗi cung ứng đàn hồi để đảm bảo sự bền vững của nền kinh tế và an ninh quốc gia. Các ngành công nghiệp khai thác mỏ và chế biến khoáng sản đóng một vài trò quan trọng trong vấn đề này, đặc biệt trong việc cung cấp các loại nguyên liệu thô cần thiết cho các công nghệ quan trọng và các quá trình sản xuất. Bằng cách thúc đẩy khả năng khai thác trong nước, Việt Nam có thể giảm sự phụ thuộc vào các nguồn tài nguyên nước ngoài, nâng cao khả năng phục hồi chuỗi cung ứng của đất nước. Hơn nữa, cách mạng công nghiệp lần thứ tư cho phép sự minh bạch và truy xuất nguồn gốc tốt hơn theo cùng các chuỗi cung ứng, đảm bảo việc tìm nguồn cung ứng có trách nhiệm và khai thác mỏ có đạo đức hiệu quả hơn.

Cách mạng công nghiệp lần thứ tư phát triển mạnh về sự hợp tác và tạo ra các hệ sinh thái đổi mới. Công nghiệp khai thác và chế biến khoáng sản tham gia một cách tích cực trong những hệ sinh thái này thông quá việc hợp tác với các công ty công nghệ, các viện nghiên cứu và chính phủ. Những sự hợp tác này thúc đẩy sự trao đổi kiến thức, khuyến khích những sự đột phá về công nghệ và thúc đẩy sự đổi mới. Bằng cách nắm bắt các mô hình đổi mới có tính mở, các ngành công nghiệp này có thể sử dụng đòn bẩy chuyên môn từ các lĩnh vực đa dạng và đẩy nhanh sự phát triển và triển khai các công nghệ và thực tiễn khai thác mỏ bền vững.

Trong bối cảnh cách mạng công nghiệp lần thứ tư, khai thác và chế biến khoáng sản có ý nghĩa to lớn đối với xã hội. Vượt ra khỏi vai trò truyền thống của chúng trong sự phát triển kinh tế và khai thác tài nguyên, các ngành công nghiệp này hiện nay đang đi đầu trong đổi mới công nghệ, phát triển bền vững và khả năng phục hồi chuỗi cung ứng. Bằng việc nắm bắt các công nghệ tiên tiến, thúc đẩy thực hành bền vững, và nuôi dưỡng sự hợp tác trong các hệ sinh thái đổi mới, khai thác và chế biên khoáng sản có thể tiếp tục đóng góp cho sự thịnh vượng kinh tế, những sự tiến bộ về công nghệ, và một tương lai bền vững. Cân bằng giữa phát triển kinh tế bền vững và trách nhiệm môi trường sẽ là tối quan trọng nhằm đảm bảo những lợi ích của những ngành công nghiệp này, trong đó khoáng sản được khai thác một cách có đạo đức và bền vững trong thời đại cách mạng công nghiệp lần thứ 4.

Việt Nam có nguồn tài nguyên khoáng sản khá đa dạng và phong phú với trên 5000 điểm mỏ, điểm quặng với hơn 60 loại khoáng sản khác nhau, nhiều loại có trữ lượng lớn như: Quặng titan, quặng bauxit, đất hiếm, Apatit, cát trắng, đá vôi chất lượng cao, đá hoa trắng, quặng Urani, Than, đồng, sắt… Ngành Kỹ thuật mỏ và ngành Kỹ thuật tuyển khoáng thuộc khoa Mỏ (Trường đại học Mỏ – Địa chất) đã đào tạo cung cấp kỹ sư cho ngành công nghiệp khai thác và chế biến khoáng sản nước ta gần 60 qua. Các kỹ sư được đào tạo từ khoa Mỏ đã và đang giữ vai trò chủ chốt trong ở các vị trí lãnh đạo, quản lý, điều hành sản xuất tại các cơ quan quản lý và các doanh nghiệp khai thác mỏ, chế biến khoáng sản trên khắp cả nước, nhiều người đang làm việc và thành công tại các công ty của nước ngoài ở trong nước và quốc tế.

Với một ngành học đang có nhu cầu cao và rất cần thiết cho xã hội, các bạn có thể tìm hiểu thêm thông tin tại các địa chỉ:

• Ngành Kỹ thuật Mỏ: https://tuyensinh.humg.edu.vn/tuyen-sinh/Pages/chuong-trinh-dao-tao-HUMG.aspx?ItemID=6746
• Ngành Kỹ thuật Tuyển khoáng: https://tuyensinh.humg.edu.vn/tuyen-sinh/Pages/chuong-trinh-dao-tao-HUMG.aspx?ItemID=6747
• Ngành An toàn vệ sinh lao động: https://tuyensinh.humg.edu.vn/tuyen-sinh/Pages/chuong-trinh-dao-tao-HUMG.aspx?ItemID=6962

Ngưỡng điểm nhận hồ sơ xét tuyển theo kết quả thi THPT: 15-18 điểm

Đăng ký xét tuyển học bạ online tại đường link dưới đây: 

https://dkxt.humg.edu.vn/?fbclid=IwAR0gspVxqaImpdwpnbtFJYkNAuX9Wc8_75Wy1umdEf3hm8ZERfi-WRWh-4c

Khoa Mỏ, Trường đại học Mỏ - Địa chất